Λίγα λόγια για την ιστορία…
Τον Μάρτιο του 2014 ψηφίστηκε ο Ν. 4250/2014 (ΦΕΚ 74/Α΄/ 26-3-2014) για την αξιολόγηση στο δημόσιο. Η αρχική αντίδραση των συνδικάτων ήταν σχετικά χλιαρή. Η ΑΔΕΔΥ μετά από παλινωδίες, προχώρησε σε μια 24ωρη απεργία στις 12 Μαρτίου και μια 48ωρη στις 19-20 του ίδιου μήνα, ημέρα κατάθεσης και ψήφισης του σχετικού νομοσχεδίου. Το Γενικό Συμβούλιο που έγινε στις 21 Μαρτίου, μια μέρα πριν από τη λήξη των πρώτων διαθεσιμοτήτων στο δημόσιο και με ψηφισμένο το νόμο, αποφάσισε σχεδόν ομόφωνα, την πραγματοποίηση νέας 24ωρης απεργίας, αυτή τη φορά μαζί με την ΓΣΕΕ, στις 9 Απριλίου.
Η ανύπαρκτη επί της ουσίας αντίδραση της ΑΔΕΔΥ ενίσχυσε την χλιαρή αντιμετώπιση του ζητήματος από τους εργαζόμενους στο δημόσιο και έδωσε αέρα στη κυβέρνηση που μπήκε αποφασιστικά και ξεκίνησε με πολλές προσδοκίες και μεγάλες φιλοδοξίες. Στις 7-4-2014 το υπουργείο εξέδωσε την πρώτη ερμηνευτική εγκύκλιο, που προέβλεπε γρήγορους ρυθμούς και όριζε την 28η Απριλίου ως καταληκτική ημερομηνία έκδοσης των αποφάσεων επιμερισμού ποσοστών, την 13η Μαΐου ως καταληκτική ημερομηνία για τη σύνταξη των εκθέσεων από τους αξιολογούμενους και την 30ή Ιουνίου ως τελευταία ημέρα σύνταξης των εκθέσεων αξιολόγησης από τον εισηγητή και τον αξιολογητή. Στο Εθνικό Τυπογραφείο η διαδικασία έκδοσης της σχετικής απόφασης επιμερισμού από τον Ειδικό Γραμματέα έγινε στις 25 Ιουνίου.
Η προσπάθεια εφαρμογής στην πράξη του νόμου οδήγησε σταδιακά την πλειοψηφία των συναδέλφων δημοσίων υπαλλήλων να συνειδητοποιήσουν ότι η αξιολόγηση αποτελούσε έναν καθαρό τρόπο για απολύσεις χιλιάδων εργαζομένων στο δημόσιο, για εξευτελισμό κι απαξίωση των υπολοίπων, ενώ στρίμωξε τα ανώτερα στελέχη του δημοσίου, που κλήθηκαν να την εφαρμόσουν και τα οποία, στην πλειονότητά τους κατείχαν συνδικαλιστικές θέσεις μεγάλης επιρροής. Αυτή η κατάσταση δημιούργησε σταδιακά μια πρωτόγνωρη αντίδραση στον λεγόμενο στενό δημόσιο τομέα που εκφράστηκε με μαζικές γενικές συνελεύσεις σε όλους τους χώρους, ακόμα και σε υπηρεσίες που γινόταν παλιότερα μόνο εκλογοαπολογιστικές. Στη συντριπτική πλειοψηφία των συνελεύσεων, ελήφθησαν ομόφωνες αποφάσεις άρνησης εφαρμογής του νόμου, ακόμα και στα σωματεία και τις ομοσπονδίες των υπουργείων, που είχαν φθαρεί υπερβολικά από την πολύ στενή σχέση, που παραδοσιακά διατηρούσαν ο καθένας με τον υπουργό «του».
Βλέποντας αυτή την αντίδραση η κυβέρνηση κίνησε την προσφιλή της διαδικασία της προσφυγής στα δικαστήρια, για να βγάλει τελικά την απεργία παράνομη όσον αφορά το τυπικό μέρος της κήρυξής της από αναρμόδιο όργανο.
Παράλληλα, προχώρησε σε απανωτές αναβολές και μεταθέσεις των ημερομηνιών, για να προβεί στις αρχές Αυγούστου στην κατάθεση και ψήφιση σχετικής τροπολογίας, με την οποία μετέθετε τις ημερομηνίες για τον Σεπτέμβριο και έριξε στάχτη στα μάτια «διαβεβαιώνοντας» ότι η επίμαχη αξιολόγηση έτους 2013 (και μόνον αυτή) δεν θα επηρεάσει μισθολογικά τους εργαζομένους ούτε και θα συνδεθεί με οποιασδήποτε μορφής διαθεσιμότητας - απόλυσης. Το κύριο, όμως, όσο και παρελκυστικό που εισήγαγε, προκειμένου να παρακάμψει τις αντιδράσεις, ήταν η αποπειθαρχικοποίηση της μη συμπλήρωσης των εντύπων από τους ίδιους τους αξιολογούμενους και η ανάθεση στα τμήματα προσωπικού της συμπλήρωσης των εντύπων σε περίπτωση που οι εργαζόμενοι δεν τον κάνουν οι ίδιοι. Με αυτόν τον πονηρό τρόπο αποσκοπεί να παρακάμψει τον σκόπελο της μαζικής αντίδρασης, φορτώνοντας τη διεκπεραίωση του τεράστιου ζητήματος στα στελέχη της διοικητικής ιεραρχίας που, προφανώς, θεωρεί ότι είναι και πιο εύκολος αντίπαλος. Έτσι, εξατομικεύει την ευθύνη, επιχειρώντας να μετατρέψει τη συλλογική ευθύνη σε ατομική, εκβιάζοντας τη συμμετοχή στη διαδικασία υπό την απειλή του πειθαρχικού παραπτώματος της άρνησης καθήκοντος.
Στις 21 Αυγούστου, το Γενικό Συμβούλιο της ΑΔΕΔΥ, επαναπροκήρυξε την απεργία-αποχή, το υπουργείο προσέφυγε και πάλι στο δικαστήριο, η προσφυγή εκδικάστηκε στις 18 Σεπτεμβρίου από το Πρωτοδικείο Αθηνών και η απεργία-αποχή κρίθηκε παράνομη και καταχρηστική, όμως, αυτή τη φορά, η απόφαση, υποχρέωνε την ΑΔΕΔΥ να διακόψει την απεργία και να μην κηρύξει στο μέλλον απεργία με τα ίδια αιτήματα. Ακολούθησε η 24ωρη απεργία της 23ης Σεπτεμβρίου και νέο κύμα συνελεύσεων και απεργιακών αποφάσεων ΔΣ Σωματείων και Ομοσπονδιών (Υπουργείο Εργασίας, ΠΟΕΜΔΥΔΑΣ-Μηχανικοί, ΠΟΕ-ΔΥΟ, Πολιτισμού, Ανάπτυξης, Εσωτερικών-ΥΔΜΗΔ, ΟΛΜΕ, ΔΟΕ, ΠΟΕ-ΟΤΑ, Εργαζόμενοι στη Περιφέρεια, ΕΛΣΤΑΤ, ΟΑΕΔ…) που αναλαμβάνουν τώρα το βάρος της συνέχισης της αντιπαράθεσης.
Επίσης στις 10 Οκτωβρίου εκδικάστηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας η αίτηση ακύρωσης που κατέθεσε η ΑΔΕΔΥ κατά των αποφάσεων του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης με τις οποίες επιχειρεί να θέσει σε εφαρμογή το νομοθετικό πλαίσιο της αξιολόγησης- λαιμητόμο.
Το Εθνικό Τυπογραφείο…
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο στις 19 Σεπτεμβρίου, σε μια μαζικότατη συνέλευση, εμείς οι εργαζόμενοι στο Εθνικό Τυπογραφείο διατυπώσαμε τη διαφωνία μας με το νέο σύστημα αξιολόγησης και αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε την πρόταση της ΑΔΕΔΥ για απεργία-αποχή από αυτή τη διαδικασία. Μια απόφαση στην οποία συνταχθήκαμε όλοι οι συνάδελφοι σε ποσοστό που άγγιξε το 100%.
Κατ’ εφαρμογή, λοιπόν, της απόφασης της Γ.Σ. συγκεντρώθηκαν από το Δ.Σ. του ΣΠΕΤ, ασυμπλήρωτα και ανυπόγραφα, όλα τα έντυπα αξιολόγησης που μοιράστηκαν στην πρώτη φάση στους αξιολογούμενους. Στη συνέχεια και μετά την ψήφιση της τροπολογίας, επαναβεβαιώθηκε η συμφωνία με την από 21 Αυγούστου νέα σχετική πρόταση της ΑΔΕΔΥ και κλήθηκαν οι υπάλληλοι της Διεύθυνσης Ανθρώπινου Δυναμικού, από 1 έως 15 Σεπτεμβρίου (όπως ορίζει η τροπολογία), να μην υλοποιήσουν την διαδικασία συμπληρώνοντας οι ίδιοι τα έντυπα αξιολόγησης των υπολοίπων, όπως και έπραξαν.
Βασιλικότερος του... βασιλέως
Μετά την απόφαση του Πρωτοδικείου (της 18ης Σεπτεμβρίου), μέσα σε κλίμα αναμονής, που διαπερνούσε σχεδόν όλο το δημόσιο, και ενώ όπως προαναφέραμε οι ημερομηνίες (1-15 Σεπτεμβρίου) είχαν παρέλθει, ο Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού, ζήτησε εκ νέου στις 22 Σεπτεμβρίου, την συμπλήρωση των εντύπων από τους υπαλλήλους του αρμόδιου τμήματος κατάστασης προσωπικού, προκειμένου να προχωρήσει στην υλοποίηση της διαδικασίας. Στην άρνηση τους απάντησε με απειλές για αναφορές και «κακή βαθμολογία», επιβεβαιώνοντας τους λόγους για τους οποίους διαφωνούμε με την αξιολόγηση.
Παρά την άμεση παρέμβαση του Δ.Σ. του Σ.Π.Ε.Τ. και την έντονη αντιπαράθεση που ακολούθησε, ο εν λόγω Διευθυντής προχώρησε στις 25 Σεπτεμβρίου στο μοίρασμα των εντύπων αξιολόγησης προς τους προϊσταμένους, θέτοντας αυθαίρετα ως καταληκτική ημερομηνία παράδοσης την 6η Οκτωβρίου, προκαλώντας τον Σ.Π.Ε.Τ. να καλέσει άμεσα Γενική Συνέλευση, στην οποία και κατατέθηκε ομόφωνη πρόταση του Δ.Σ. για συνέχιση της απεργίας- αποχής από κάθε διαδικασία που σχετίζεται με την αξιολόγηση. Πιο συγκεκριμένα, αποχή- απεργία σε αυτή τη φάση, από την σύνταξη των εισηγήσεων από τους προϊσταμένους και των αξιολογήσεων από τους διευθυντές. Η Γ.Σ. έκανε ομόφωνα δεκτή την πρόταση αυτή και το Δ.Σ. προχώρησε στην αποστολή εξωδίκου προς τους υπουργούς Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Οικονομικών, με το οποίο και κήρυσσε νομότυπα την απεργία.
Ακολούθησε μια περίοδος αναμονής, για να φτάσουμε στην 6η Οκτωβρίου, όπου κανένας προϊστάμενος τμήματος του Εθνικού Τυπογραφείου δεν κατέθεσε συμπληρωμένα τα έντυπα αξιολόγησης, επιβεβαιώνοντας την ενότητα όλου του προσωπικού πάνω στην κοινή απόφαση. Στη συνέχεια και ενώ αυτό το στάδιο δεν υλοποιήθηκε, ο Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού επανήλθε με την έκδοση νέου διαβιβαστικού εγγράφου –προς τους διευθυντές αυτή τη φορά– με το οποίο τους καλούσε να συμπληρώσουν τα έντυπα αξιολόγησης των υπαλλήλων των τμημάτων που δεν είχαν προϊστάμενο το επίμαχο έτος 2013. Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές το έγγραφο αυτό δεν έχει μοιραστεί λόγω απεργίας των υπαλλήλων του Τμήματος Γραμματείας και το ζήτημα παραμένει ανοιχτό.
Αλήθεια προς τι τόση βιασύνη όταν σχεδόν σε όλο το δημόσιο, το ζήτημα έχει παγώσει και δεν προχωρά, όταν ακόμα και γενικοί διευθυντές, δήμαρχοι και περιφερειάρχες μπαίνουν μπροστά και μπλοκάρουν τη διαδικασία; Γιατί το Εθνικό Τυπογραφείο να πρωτοστατήσει στην εφαρμογή του ν. 4250/2014 όταν ακόμα και το αρμόδιο υπουργείο βρίσκεται σε αναμονή, με την πολιτική του ηγεσία να εξετάζει την αναβολή των ημερομηνιών, τα τμήματα προσωπικού των υπηρεσιών του να μην έχουν προχωρήσει σε καμία διαδικασία και την Ομοσπονδία, που καλύπτει τους εργαζομένους του, να έχει πάρει απόφαση συνέχισης της απεργίας-αποχής; Προς τι η βιασύνη, όταν όλοι οι συνάδελφοι, νέοι και παλιοί, ανεξαρτήτως βαθμού επισφάλειας στην εργασία, έχουν συνταχθεί και εμπράκτως πίσω από αυτή τη γραμμή αντίθεσης;
Μήπως το γεγονός ότι πλέον δεν συμμετέχει στις συλλογικές διαδικασίες, αφού με αίτησή του δεν είναι πλέον μέλος του ΣΠΕΤ, «απαλλάσσει» τον εαυτό του από τις ενοχλητικές δεσμεύσεις της συλλογικής δράσης; Ή μήπως επιβεβαιώνει, για άλλη μια φορά, ότι ο διακριτός ρόλος διοικούντων και διοικουμένων, δεν είναι κενό γράμμα;
Ο αγώνας συνεχίζεται…
Όλες αυτές οι κινήσεις από μέρους της κυβέρνησης δείχνουν την αποφασιστικότητά της να εφαρμόσει με οποιονδήποτε τρόπο την αξιολόγηση σαν το μελλοντικό πολυεργαλείο για απολύσεις, περικοπή μισθών, εντατικοποίηση και τρομοκράτηση των εργαζομένων στο δημόσιο, ώστε να δημιουργηθεί φέτος, πρώτη χρονιά εφαρμογής, η αναγκαία βάση δεδομένων και το τετελεσμένο που θα επιτρέψει την πλήρη εφαρμογή της, έστω και με κάποιες αλλαγές, τα επόμενα χρόνια. Σ' αυτό αποσκοπούν οι ελιγμοί των τελευταίων μηνών.
Οι επιδιώξεις αυτές εντάσσονται στη συνολική κατεδάφιση των εργασιακών και άλλων δικαιωμάτων των εργαζομένων στο δημόσιο. Ήδη συζητούνται αλλαγές στο μισθολόγιο (εξίσωση αμοιβών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα), στις συνθήκες εργασίες (αύξηση ωραρίου), στη λειτουργία των σωματείων και στο ασφαλιστικό (αύξηση ορίων ηλικίας, μείωση συντάξεων). Οι σχεδιασμοί της κυβέρνησης στοχεύουν σε ένα «νέο δημόσιο» με ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών, χιλιάδες απολύσεις και ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, νέες μειώσεις μισθών, δημοσίους υπαλλήλους υποταγμένους στις «προτεραιότητες της ασκούμενης πολιτικής», «νέο δημόσιο» πιο ακριβό και δυσπρόσιτο για τον πολίτη, χωρίς κοινωνικές υπηρεσίες, που θα καλύπτει μόνο τις υπηρεσίες που δεν θέλουν να πάρουν οι ιδιώτες, με διαλυμένη και συρρικνωμένη κάθε δημόσια δομή όπως υγεία, παιδεία, ασφάλιση, πρόνοια, πολιτισμό, και μόνες διατηρητέες δομές τους κατασταλτικούς μηχανισμούς, τις υπηρεσίες εξυπηρέτησης των «επενδυτών» και του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας. ΟΙ ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΙ ΌΜΩΣ ΈΧΟΥΜΕ ΆΛΛΗ ΓΝΏΜΗ! Η μαζική απροθυμία μας να ενταχθούμε στις διαδικασίες του νόμου 4250/14 και της αξιολόγησης εκφράζει τη θέλησή μας ν' αντισταθούμε σ' αυτή την πολιτική, να υπερασπιστούμε το δικαίωμά μας στη μόνιμη και σταθερή δουλειά, ν' αγωνιστούμε για τις συλλογικές κατακτήσεις μας.
Από την αρχή λέγαμε ότι η απειθαρχία-ανυπακοή που αποτελεί την κεντρική γραμμή πλεύσης της συνδικαλιστικής ηγεσίας μπορεί να καθυστερήσει την εφαρμογή του νόμου, αλλά δεν αρκεί. Οι κεντρικού χαρακτήρα επιθέσεις του συστήματος θέλουν αντίστοιχη μετωπική αντιπαράθεση από τους εργαζόμενους. Οι εργαζόμενοι ξέρουμε ότι οι νόμοι ανατρέπονται με σοβαρούς, παρατεταμένους απεργιακούς αγώνες. Πρέπει να περάσουμε απ' τη διαμαρτυρία στην παρατεταμένη δράση. Ό,τι κατακτήσαμε υπήρξε αποτέλεσμα σκληρών αγώνων. Ό,τι χάσαμε ήταν αποτέλεσμα αρνητικού συσχετισμού δύναμης. Σήμερα πρέπει να κάνουμε το παν για τη νίκη.
Όλγα Πετρούλια
